مبحث 15 از مهم ترین منابع مهندسین ساختمان

طبق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان، هر ساختمان اجزای متفاوتی دارد و برای هر جز روش استاندارد ساخت موجود است. در سال‌های گذشته قوانین جامعی برای ساخت سازه‌ها برای پیمانکاران و مهندسان وجود نداشت. هر کس از دانش و تجربه‌ای که به دست آورده به یک روش و اصول پایبند است. دفتر مقرارت ملی ساختمان با تدوین و انتشار مباحث 22گانه این مشکل را حل نمود. مبحث 15 جزو منابع آزمون نظام مهندسی قرار داشته و مبنای کار هر مهندس را مشخص می‌کند. در کلیه جلدهای این مباحث حداقل استانداردهایی که به بهبود وضعیت ساختمان‌ها کمک می‌کند، آورده شده است. برای دانلود مبحث 15 مقررات،  به سایت سودا رجوع کنید.

 

درباره مبحث پانزدهم مقرارت ملی ساختمان

با افزایش روزافزونی ساختمان‌های چند طبقه و آسمان خراش‌ها نیاز به آسانسورها و پلکان‌های برقی مطرح شد. مجمع تدوین کنندگان مبحث 15 در سال 1380 اولین مقرارت را برای ساختمان‌ها و نصب آسانسور و پله برقی وضع کردند. این کتاب در سال 1387 و 1392 بازنگری شده و ایرادات اسبق با روی کارآمدن دانش و فناوری جدید برطرف شده است. موضوع این کتاب به طراحی، بازسازی و اجرای آسانسورها و پلکان‌های برقی اشاره دارد. ارتقا سطح کیفیت خدمات به افراد جامعه موجب افزایش سطح کارایی صنعت ساختمان می‌شود. استفاده از اطلاعات این مبحث و مبنا قرار دادن آن تحول چشمگیری در صنعت آسانسور کشورمان ایجاد کرده است.

اگر شما در حوزه تاسیسات ساختمان فعالیت دارید و یا مهندس ساختمان هستید میبایست طبق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان عمل کنید. برای دانلود مبحث 15 مقررات ملی ساختمان، میتوانید از سودا اقدام کنید.

 

موضوع ظرفیت آسانسور در مبحث 15

در وهله اول یک معمار طراح باید تعداد، ظرفیت و نوع آسانسور را مشخص کرده سپس بنابر ویژگی‌های پروژه و نیاز آن نقشه اولیه را طراحی کند. ساختمان‌هایی که معمولا بیش از 3 طبقه هستند باید دارای آسانسور باشند. کاربری آسانسور بسیار اهمیت دارد. آسانسورهای تعبیه شده در انبارها، مراکز خرید، ساختمان‌های مسکونی، بیمارستان‌ها و ... با یک دیگر متفاوت هستند. جانمایی آسانسور باید توسط مهندس طراح چنان مشخص شود که با توجه به ویژگی‌های ساختمان و معیارها رفت و آمد مسافران را سهل و بی‌خطر کند.
طبق مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان، نیروهای وارد بر سازه ساختمان و طراحی آسنسور باید مورد بررسی قرار گرفته و اعمال شود. آسانسورهای مورد استفاده افراد ناتوان جسمی ویژگی‌هایی دارد که سهولت استفاده را در بر دارد. آسانسور باید در یک چاه متناسب با تعداد دستگاه قرار بگیرد. فضای کافی برای انتظار، ورود و خروج مسافران در راهروها باید تعیین گردد. ابعاد چاه آسانسور بر اساس ظرفیت کابین، نوع در و سرعت آسانسور در نظر گرفته می‌شود. طراح و شرکت سازنده آسانسور باید از اصول حفاظت ساختمان و آسانسور در مقابل حریق بهره بگیرند.
طبق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان، اجزای سازنده آسانسور باید از استحکام و مقاومت بسیاری برخوردار باشد. بارهای استاتیکی و دینامیکی قطعات آسانسور به سقف چاه وارد می‌شود؛ در نتیجه نیروهای وارد بر چاه باید محاسبه شده و در طراحی و اجرای آسانسور لحاظ شود. نصب هر نوع لوله‌، کابل، سیم و سایر تجهیزات در چاه مطلقا ممنوع می‌باشد. با مراجعه به مبحث 15 مقرارت ملی ساختمان می‌توان به طور دقیق از ابعاد و اندازه‌ها مطلع شد. در مراحل نهایی و بهره‌وری باید آزمایش و بازرسی صورت بگیرد.

تمامی مهندسین ساختمان باید بر مبحث 15 اشراف کامل داشته باشن مخصوصا افرادی که میخواهند در آزمون نظام مهندسی شرکت کنند. جدیدترین ویرایش مبحث 15 را از سودا دانلود کنید. 

 

 

پلکان برقی در مبحث 15 مقررات ملی ساختمان

عموما در مراکز عمومی از پلکان‌های برقی استفاده می‌شود به همین خاطر شرایط طراحی و اجرای آن دشوارتر و حائز توجه بیشتری است. مهندسین طراح بر اساس نوع، ظرفیت، تعداد و مکان نصب پلکان برقی باید طراحی را انجام دهند. پله برقی باید در محلی نصب شود که بیشترین تردد و رفت وآمد را دارا است. در ابتدا و انتهای پله برقی فضای غیر محصور و آزادی برای مسافران تعبیه شود. لازم به ذکر است که باید طراحی و جانمایی پله برقی به شیوه‌ای باشد که در طبقه ایجاد اغتشاش ننماید.
آرایش و نصب پلکان برقی طبق شرایط و موقعیت ساختمان مشخص می‌شود.

طبق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان، حداکثر سرعت پله برقی که زاویه شیب 30 درجه‌ای دارد نباید بیشتر از 75/0 متر برثانیه باشد. نیروهای وارده بر پلکان برقی طبق زاویه، مسیر حرکت، ارتفاع، زاویه و نوع مصالح محاسبه شده و متعادل سازی توسط مهندسان انجام می‌گیرد. پلکان برقی باید قابلیت حرکت در دو جهت بالا و پایین را دارا باشد. در پلکان کمترین تعداد پله تخت 2 و بیشترین تعداد 4 پله تخت در ورودی و خروجی پله برقی می‌باشد. اگر ارتفاع پله برقی به بیش از 6 متر برسد تعبیه 3 پله تخت در ورود و خروج الزامی است.
ن

رده‌های پله برقی در دو طرف باید از استحکام خوبی برخوردار بوده و پس از رسیدن به سطح افقی طبقه حداقل 300 میلی‌متر تداوم یابد. در گوشه زیرین سقف طبقه فوقانی و پله برقی باید محافظ قوی و استاندارد نصب شود. قبل از راه‌اندازی سیستم باید حرکت و استانداردهای آن مورد آزمون قرار بگیرد. در مواقع شکست پله یا گیر کردن مانعی میان پله و پاره شدن زنجیر اتصال پله ها، به صورت خودکار توسط حسگرها باید حرکت پله برقی متوقف شود.

ارتباط مبحث 15 مقرارت ملی ساختمان با مبحث 3

در مبحث سوم مقرارت ملی ساختمان به حفاظت ساختمان در برابر حریق پرداخته شده است. آسانسور و پلکان برقی از تاسیسات الکتریکی- مکانیکی هستند که در هنگام وقوع آتش‌سوزی بسیار تاثیرگذار هستند. طبق استانداردها اجزای سازنده آسانسور و پلکان برقی باید از مقاومت مطلوبی برخوردار بوده و در مقابل آتش واکنش خوبی از خود نشان دهند. طبق مبحث 15 سنسورهای آسانسور و پلکان برقی باید در مواقع بروز حریق به صورت خودکار فعال شده و از فعالیت بازداشته شوند. سیستم‌های اعلان و اطفا حریق هر دو باید فعال باشد و ایستایی لازم در احتراق ساختمان را دارا باشد.

کلام آخر در مبحث 15 مقررات ملی ساختمان

طبق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان، یک آسانسور و پلکان برقی باید مدارک فنی مشخصی داشته باشد. شرکت سازنده این دستگاه‌ها باید در برابر تولید خود مسئول بوده و تمام نکات ایمنی- حفاظتی را رعایت نماید. در مبحث 15 به همه مقادیر و استانداردها اشاره شده است. کارفرمایان، پیمانکاران، مهندسان و کلیه شرکت‌های سازنده آسانسور و پله برقی می‌توانند به اطلاعات لازم دست یابند. طراحی، اجرا، نظارت و بررسی مداوم این سیستم‌ها برعهده شرکت سازنده است.