برای توقف خونریزیهای مقعدی، پزشکها روشهای متفاوتی را در پیش میگیرند. معمولاً برای تزریق مواد شیمیایی به محل خونریزی از آندوسکوپی استفاده میکنند. اگر نتوانند توسط آندوسکوپی خونریزی را کنترل کنند، از آنژیوگرافی برای تزریق دارو به رگهای خونی استفاده کرده تا بتوانند خونریزی را کنترل کنند.
البته درمان خون مخفی در مدفوع بستگی به علت آن دارد. برخی از پزشکان داروهایی مانند آنتی بیوتیک برای درمان هلیکوباکتر پیلوری تجویز کرده، همچنین داروهای سرکوب کننده اسید معده یا داروهای ضدالتهاب برای درمان پولیپ نیز تجویز میکنند. همچنین اگر پولیپ ایجاد شده باشد، برای برداشتن آنها یا بخشهایی از روده بزرگ که در اثر سرطان ایجاد شده، نیاز به جراحی دارند.
همچنین بهتر است که شما عزیزان به محض تشخیص خونریزی مقعدی یا خون مخفی مدفوع یک رژیم غذایی با فیبر بالا داشته باشید تا دچار یبوست نشوید. فراموش نکنید که یبوست باعث ایجاد و تشدید بواسیر و شقاق مقعدی میشود.
خون مخفی مدفوع نشانه چیست؟
پولیپ های روده بزرگ
یکی دیگر از علتهای خونریزی مقعدی پولیپهای روده بزرگ است که پولیپهای کلورکتال نیز نامیده میشود. پولیپ های روده بزرگ به سه دسته پولیپ هایپرپلاستیک، پولیپ آدنوماتوز و پولیپ بدخیم طبقهبندی میشود.
پولیپ های هایپرپلاستیک معمولاً هیچگونه ضرری ندارند.
اگر پولیپ آدنوماتوز درمان نشود، منجر به سرطان روده بزرگ خواهد شد.
پولیپ های بدخیم حاوی سلولهای سرطانی است. در این صورت ممکن است نیاز به پولیکتومی باشد. در این روش پولیپها با استفاده از فورسپس یا حلقه سیمی برداشته میشود. همچنین توسط کلونوسکوپی یا سیگموئیدوسکپی پولیپها را از نظر بررسی سرطان مورد آزمایش قرار میدهند.
بیماری دیورتیکول
دیورتیکولها معمولاً در دیواره روده بزرگ ایجاد شده و در اثر زور زدن در حین حرکات روده به آنها فشار بیشتری خواهد آمد. ممکن است اینگونه بیماری باعث ایجاد خونریزی مقعدی، تهوع، استفراغ یا التهاب در بدن شما شود. در برخی از موارد پزشک آنتی بیوتیک برای علائم دیورتیکول تجویز میکند البته در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به جراحی باشد.
بیماری کولیت اولسراتیو
بیماری کولیت اولسراتیو باعث ایجاد التهاب و زخمهای باز در روده بزرگ میشود. البته این نوع التهاب از رکتوم شروع شده و به سمت بالا پیشرفت زیادی میکند. نشانههای بیماری کولیت اولسراتیو شامل کم خونی، وجود خون یا چرک در مدفوع، ناراحتی شکمی، کاهش وزن و اسهال است. در موارد شدید پزشک معمولاً جراحی برای درمان کولر اولوسراتیو تجویز میکند. همچنین توصیههایی را برای اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی ارائه میدهد.
زخمهای معده و روده
یکی دیگر از دلایل خونریزی مقعدی زخمهایی است که در معده، روده کوچک یا پوشش مری ایجاد خواهد شد. پزشکان معمولاً برای کاهش تولید اسید معده دارو تجویز میکنند.جوان ایرانی (irjavan.com)
هموروئید یا بواسیر
یکی از شایعترین دلیل خون مخفی در مدفوع هموروئید یا همان بواسیر است. در واقع سیاهرگهای راست روده و مقعد بزرگ شده و فرد دچار خونریزی مقعدی میشود. هموروئید باعث التهاب پوشش مخاطی نیز خواهد شد. در این مورد نیز یک رژیم غذایی با فیبر بالا باید داشته باشید، همچنین ملین کنندهها و نرم کنندههای مدفوع را فراموش نکنید. البته پزشک گاهی اوقات جراحی برای برداشتن بواسیر توصیه میکند.
آندومتریوز
طی تحقیقات انجام شده توسط مجله جوان ایرانی نوع بافتی که در داخل رحم زن رشد میکند، ممکن است به سایر اندامهای لگن نیز گسترش یابد. آندومتریوز باعث تورم، التهاب و درد مزمن نیز میشود. همچنین ممکن است هنگام مدفوع درد بسیار زیادی داشته باشید. در برخی از موارد پزشکان توسط جراحی، بافتهای غیرطبیعی را برمیدارند.
بنابراین اگر شما عزیزان برای چندین روز در طی چرخه قاعدگی درد بسیار زیادی داشتید، همچنین دردی دارید که باعث شده از رابطه جنسی پرهیز کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا توصیههایی برای تغییر سبک زندگی به شما ارائه دهد.
سرطان مقعد
هرچند سرطان مقعد کمتر شایع است، اما در برخی از مواقع باعث مدفوع دردناک شده و در نتیجه شما هنگام اجابت مزاج درد بسیار زیادی داشته و دچار خونریزی میشوید. حتی شما ممکن است ترشح داشته و دچار خارش مقعدی نیز شوید. اگر مدفوع شما باریکتر از حد معمول است، نیز ممکن است مبتلا به سرطان مقعدی باشید. اگر درد و خونریزی شما طی چندین روز برطرف نشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا توسط یک معاینه فیزیکی علائم سرطان را بررسی کند. اگر شما عزیزان دچار تومور مقعدی باشید، پزشکان آن را با جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی به خوبی درمان میکنند.
نحوه آمادگی برای آزمایش خون مخفی مدفوع
برخی از مکملهای غذایی و داروها بر روی نتایج آزمایش خون مخفی تأثیر میگذارند. پزشک توصیه میکند تا قبل از آزمایش آنها را قطع کنید. در واقع حدود سه روز قبل از آزمایش پزشک از شما درخواست میکند که از مواردی که در ادامه این مطلب ذکر میشود به طور کلی اجتناب کنید.
مکملهای حاوی ویتامین c
مسکنهای درد مانند ایبوپروفن یا آسپرین
گوشت قرمز
برخی از میوهها و سبزیجات شامل کلم بروکلی و شلغم
سرانجام پزشک آزمایش خون مخفی مدفوع را بررسی کرده و نتایج آن را به برای شما شرح میدهد. اگر خونی در نمونههای مدفوع شما مشاهده نشود، آزمایش خون مخفی مدفوع منفی تلقی میشود. اگر خطر سرطان روده بزرگ داشته باشید، پزشک این آزمایش را سالانه توصیه میکند.
اگر خون در نمونههای مدفوع شما تشخیص داده شود، نتیجه آزمایش خون مخفی مدفوع مثبت تلقی میشود. در این صورت پزشک برای پیدا کردن منبع خونریزی نیاز به تستها و آزمایشهای اضافی مانند کلونوسکوپی دارد.
چه زمانی آزمایش خون مخفی مدفوع انجام دهیم؟
در شرایطی که شما عزیزان دچار درد شکم، درد اطراف راستروده یا دچار خستگی هستید، ممکن است مبتلا به خونریزی مقعدی باشید اما خودتان خبر نداشته باشید. البته دقت کنید آزمایش خون مخفی مدفوع به تنهایی نشاندهنده سرطان روده بزرگ یا هر مشکل گوارشی نیست. بر اساس نتایج آزمایش، پزشک ممکن است برای تشخیص بهتر آزمایشهای دیگری را نیز برای شما تجویز کند.
افرادی که سن آنها بین ۴۵ تا ۷۵ ساله است، معمولاً در معرض خطر ابتلا به سرطان کلورکتال هستند. اینگونه افراد بهتر است که سالی یکبار این نوع تست را انجام دهند اما اگر سن شما بیشتر از ۷۵ سال است، باید بدانید که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز در شما بسیار زیاد است. بنابراین بهتر است اگر علائم خاصی دارید به پزشک مراجعه کنید تا تستها را سریعتر انجام دهید. به طور کلی آزمایشهای غربالگری از سن ۴۵ یا ۵۰ سالگی شروع میشود.
نحوه تشخیص خون مخفی در مدفوع
صرفاً توسط تغییر رنگ مدفوع نمیتوان تشخیص داد که خون در مدفوع وجود دارد یا خیر. اگر علائم ایجاد خون مخفی مدفوع را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک از روشهایی که در ادامه این مطلب ذکر میشود برای تشخیص وجود خون در مدفوع استفاده میکند.
معاینه مقعدی
ابتدا پزشک مقعد شما را معاینه کرده و در صورت داشتن نشانههای بواسیر، شقاق یا بیماریهای دیگر، راهکارهای درمانی را به شما ارائه میدهد.
کلونوسکوپی
در این روش برای پیدا کردن منبع خونریزی از کلونوسکوپی استفاده میشود در این روش لوله کلونوسکوپی از طریق مقعد وارد دستگاه گوارش شده و پزشکان کولن فرد را مورد بررسی قرار میدهد.
آندوسکوپی
در این روش برای پیدا کردن منبع خونریزیِ دستگاه گوارش فوقانی مانند معده مری و اثناعشر از روش آندوسکوپی استفاده میشود. در این روش یک لوله بسیار باریک به درون معده فرستاده شده و با دوربینی که سر این لوله قرار دارد، قسمتهای داخلی مری معده و اثنی عشر شما را مورد بررسی قرار میدهد.
آنتروسکوپی
اگر پزشک احتمال دهد که در روده باریک شما مشکلی وجود دارد، از روش آنتروسکوپی استفاده میکند. در این صورت یک دوربین کوچک قسمتهای داخلی روده کوچک را مورد بررسی قرار میدهد کپسولهای مخصوص یا یک لوله ویژه با طول ۸ متر از طریق دهان یا مقعد به روده کوچک فرستاده خواهد شد.
تصویربرداری رادیونوکلئید
در روش رادیونوکلئید یک ماده مقدار کمی از ماده رادیواکتیو به رگها تزریق شده و سپس توسط یک دوربین ویژه محل عبور خون در رگها را بررسی میکنند. در این صورت محل نشت خون در یکی از قسمتهای سیستم گوارشی به خوبی تشخیص داده میشود.
لاپاراتومی
اگر پزشکان توسط روشهایی که در این مطلب ذکر شد، نتوانند علت خون در مدفوع را تشخیص دهند، از روش لاپاراتومی استفاده میکنند تا علت و مکان دقیق خونریزی را متوجه شوند. در واقع لاپاراتومی یک نوع عمل جراحی است که به بررسی دقیق دستگاه گوارش میپردازد.